Zadzwoń i dowiedz się więcej!
(022) 127-07-07

Płaskostopie poprzeczne – Metatarsalgia

Płaskostopie poprzeczne – co to jest

Płaskostopiem poprzecznym nazywamy spłaszczenie łuku poprzecznego stopy. W praktyce to spłaszczenie łuku poprzecznego występuje u wielu osób i u znacznej części z nich nie powoduje żadnych dolegliwości bólowych. Dlatego też płaskostopia poprzecznego nie należy postrzegać jako choroby, ale raczej jako typ budowy stopy.

Natomiast u części pacjentów taka budowa stopy wywołuje przeciążenia i dolegliwości bólowe po stronie podeszwowej przodostopia. Wówczas mówimy o metatarsalgii i traktujemy ją jako chorobę wymagającą leczenia.

Metatarsalgia - Płaskostopie poprzeczne

Zdjęcie: Płaskostopie poprzeczne

Płaskostopiem poprzecznym nazywamy spłaszczenie łuku poprzecznego stopy

Dolegliwości bólowe związane z płaskostopiem poprzecznym nazywamy metatarsalgią

Rozpoznanie opiera się przede wszystkim na badaniu klinicznym

Przyczyny metatarsalgii:

W prawidłowej stopie większość obciążenia przenoszona jest przez I kość śródstopia. Tak więc każda nieprawidłowość w budowie stopy powodująca niewydolność przenoszenia obciążeń przez I kość śródstopia (np. paluch koślawy), będzie prowadziła do wystąpienia płaskostopia poprzecznego. Inną częstą przyczyną jest wiotkość stawowa wynikająca z niedostatecznej stabilności więzadeł i torebek stawowych. Taka budowa może być wrodzona, ale również nabyta jak dzieje się np. u kobiet w okresie ciąży czy po menopauzie.

Częstą przyczyną wystąpienia metatarsalgii jest obecność palców młotkowatych, które powodują dociskanie kości śródstopia do podłoża.

Obniżenie łuku poprzecznego

  • Wrodzone
  • Wiotkość stawowa
  • Nadwaga
  • Choroby zapalne np. reumatoidalne zapalenie stawów
  • Palce młotkowate

Zaburzenia ustawienia I kości śródstopia

  • Paluch koślawy
  • Paluch sztywny
  • Nieprawidłowy zrost po złamaniach

Inne przyczyny

  • Zanik tkanki tłuszczowej pod głowami kości śródstopia
  • Zbyt długie II i III kość śródstopia w stosunku do I (tzw. stopa Mortona)
  • Przykurcz mięśnia brzuchatego łydki
  • Niefizjologiczne obuwie (np. buty na wysokim obcasie)
RTG Stopa Mortona

Zdjęcie: RTG Stopa Mortona

Objawy

Przeciążenie zlokalizowane po stronie podeszwowej przodostopia może powodować różne dolegliwości. Przede wszystkim są to bóle zlokalizowane pod głowami kości śródstopia – takie dolegliwości nazywamy metatarsalgią. Często towarzyszy jej powstawanie modzeli, czyli zgrubionego naskórka. Należy pamiętać, że sam modzel nie jest główną przyczyną bólu – jest raczej objawem przewlekłego przeciążenia.

Modzele pod głowami kości śródstopia

Zdjęcie: Modzele pod głowami kości śródstopia

Czasami płaskostopie poprzeczne może prowadzić do przewlekłego podrażniania nerwu biegnącego pomiędzy kości śródstopia, co daje charakterystyczne, piekące bóle tzw. neuralgię Mortona. Rzadziej występującymi dolegliwościami związanymi z płaskostopiem poprzecznym jest uszkodzenie płytki podeszwowej. Płytka podeszwowa jest to podeszwowa część torebki stawowej stawu śródstopno-palcowego. Uszkodzenie jej może wiązać się z powstaniem niestabilności stawu śródstopno-palcowego. Rzadko występującą chorobą związaną z płaskostopiem poprzecznym jest złamanie zmęczeniowe kości śródstopia.

s

Metatarsalgia (ból pod głowami kości śródstopia)

s

Modzele

s

Zapalenie stawu śródstopno-palcowego

s

Neuralgia Mortona

s

Uszkodzenie płytki podeszwowej

Rozpoznanie

Często w opisie badań RTG można przeczytać – obecność płaskostopia poprzecznego. W rzeczywistości nie istnieją radiologiczne cechy płaskostopia poprzecznego.

Rozpoznanie opiera się przede wszystkim na badaniu klinicznym. Decydujące jest stwierdzenie występowania charakterystycznych dolegliwości.

Można ocenić stopień wysklepienia łuku poprzecznego i przenoszenia obciążeń na podoskopie lub w badaniu na platformie pedobarograficznej lecz nie są one wykorzystywane w diagnozowaniu pacjentów, a najczęściej przy robieniu wkładek ortopedycznych.  W przypadkach wątpliwych można wykonać dodatkowe badaniach jak USG, rezonans magnetyczny itp. lecz mają one raczej wykluczyć obecność nietypowych zmian.

Badanie na podoskopie - Poradnia Chorób Stopy

Zdjęcie: Badanie na podoskopie

Badanie na platformie pedobarograficznej - Poradnia Chorób Stopy

Zdjęcie: Badanie na platformie pedobarograficznej

Nowoczesne metody leczenia

Tytanowe implanty

Brak konieczności założenia gipsu

Krótki okres rekonwalescencji

Leczenie

W początkowej fazie stosuje się przede wszystkim wkładki ortopedyczne z podparciem łuku poprzecznego tzn. z pelotą metatarsalną. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na stosowane buty – zaleca się buty z niezbyt wysokim obcasem (maksymalnie do 4 cm), z szerokim noskiem, na dość miękkiej, dobrze amortyzującej podeszwie.

Osoby z nadwagą powinny postarać się o zredukowanie wagi. Inne metody leczenia nieoperacyjnego to zabiegi rehabilitacyjne i leki przeciwzapalne – z reguły nie dają trwałej poprawy.

Wkładki ortopedyczne - Poradnia Chorób Stopy

Zdjęcie: Wkładki ortopedyczne